Pars/Bars Türkçe kökenli bir sözcüktür. “Hint-Avrupacıların” iddia ettiği gibi ne Hititçedir, ne Persçe ne de Rusçadır. Hitit yazıtlarında görülen PARSANA kesinlikle Türkçeden geçmedir.

• Türkçede Bars, Barıs, Barış, Pars, Parıs, Bar, Par, Bas, Mars ve Yolbars olarak geçer. Oysa Farsça Peleng derler.

• Irk Bitig’teki Bars ile Altun Yaruk’taki Aç Bars hayvan olarak geçer.

• On iki hayvanlı Türk takviminde de Bars yılı var.

• Özel adlar: Orhun yazıtlarında Barsbeg, Memluklerde Baybars ya da Şehname’de Alp Er Tonga’nın oğlunun adını Barsgan olarak verir.

• Uygurlarda batıya ak-pars derler. Barsıl (Bars-Elbars) adında Türk boyu da var.

• Türklerden kalan toponimler, Elbars Dağı, Kırgızlarda Barskon Dağı, Barsiz Dağı, Colbars Dağı, Türkmenistan’da Yolbars Tepe (Batılılar Yolbar da diyor) Kaşgarlı’nın ataları da Barsgan’dan Kaşgar’a gelmiş.

• Isparta’nın antik dönem adı da Barıs (Baris)’tır. Hatta adını Bars Türklerinden alan bölgeye (Beşparmak Dağ – Diala Çayı arasında daha önce Elamlar yaşıyordu) yerleşen Ahamenişler daha sonra Pers ( < Bars/Pars > Fars ) adıyla tanınmıştır.

• Ayrıca Hitit döneminde “Farslılar” henüz bu bölgeye gelmemişti, bu sebeple de Hitit metinlerinde görülen Parsana /Parşana sözü kesinlikle “Farsça” olamaz.

• Hitit metinlerinde Hattice, Sumerce, Akadca sözcükler de var ki Ata, Ana/Ene, Utu/Od, Oba gibi sözcükler de Türkçe, tıpkı Bars/Pars gibi ve halâ kullanılmaktadır.

• Kelime, Türk Dili’ndc #b ile başlamaktadır. #p*\i şekiller, fonetikle ilgili bir değişmedir [Ötümsüzleşme (loss of voicedncss, devoicing), yer değiştirme (subtitation)]. Bu fonetik hadiselerin Türk dili’nden Farsça’ya geçen kelimelerde görülebildiğine dair örnekler de vardır. Meselâ, Çince piet “fırça” kökünden gelen yazıcı, kâtip anlamlarındaki bitikçi kelimesi, Farsça’da aynı anlamda, ancak petîkçî şeklinde kullanılmaktadır.

• Kelime, Türk Dili’nden Balkan dillerine ve Rusça’ya’  hayvan adı olarak bars, kişi adı olarak da Grekçe’ye bars » bogoris ve Slav DiIIeri’ne bars » boris” etimolojisiyle geçmiştir.

Kaynak:

Bars >Pars KELİMESİ ÜZERİNE